NaturaKöy'den Yumurta Hakkında
Yumurta, insanların yaşamlarını sürdürebilmesi, gelişmesi ve büyümesi için gerekli olan besin maddelerini içeren harikulade bir besin kaynağıdır. Besin değerinin en belirgin göstergesi, dış ortamda uygun sıcaklık ve nem sağlandığında, yumurtadan 21 günlük sure içerisinde civciv elde edilmesine olanak tanımasıdır. Yumurta yağ ve esansiyel aminoasitler bakımından zengin olup, kalorisi düşük bir besindir. Ayrıca vitamin fosfor ve demir kaynağıdır. Karbonhidrat kalsiyum ve vitamin C miktarı ise düşüktür.
Tavukların atası
Tavukların 150 milyon yıl önce yaşadığı kabul edilen Archaeopteryx adlı yarı sürüngen ve yarı kuş özelliğinde olan canlıdan evrim yoluyla meydana geldiği sanılmaktadır.
Yumurta kabuk rengi farklılığı
Kabuk renginden, kabuğun meydana getirildiği uterus(rahim)’den salgılanan pigmentler sorumludur. Aracuana ırkı tavuklarda ise yumurta kabuğu mavi yeşil renktedir. Kulak lobu beyaz olan tavuklarda yumurta kabuğu beyaz, kulak lobu kırmızı olanlarda ise yumurtalar kahverengidir. Yumurta kabuk rengi beyaz veya kahverengi olanlar arasında besleyici değer olarak farklılık yoktur.
Tavuklar bir yumurtayı ne kadarlık bir süre içerisinde meydana getirir ?
Yumurtanın, yumurta kanalına düşüp yumurtlanmasına kadar geçen süre yaklaşık 22-26 saattir.
Kabuktaki por sayısı
Yumurtada yaklaşık olarak 7500 ile 17000 adet arasında çok küçük delikler (porlar) bulunur. Porlar yumurtanın çevresi ile gaz ve nem alışverişi yapmasına olanak tanır. Sayıca küt ucunda daha fazla bulunurken sivri uçta seyrek bulunur.
Hava boşluğu
Hava boşluğu yumurtanın küt ucunda bulunur ve iki kabuk altı zarlarının birbirinden ayrılmasıyla oluşur. Hava boşluğunun büyüklüğü, yumurtanın tazeliğini belirlemede bir ölçüttür.
Yumurta haşlama süreleri
3. dakikada hafif pişmiş yumurta sarısı ve katılaşmış beyaz. 4. Dakikada hafifçe katılaşan yumurta sarısı ve katılaşmış beyaz. 5. Dakikada katılaşmış yumurta sarısı ve beyazı. 6. Dakikada kaynama ile hafif yumurta sarısı. 7. Dakikada pişmiş yumurta.
Yumurta tok tutar
Sabah kahvaltıda yenen yumurta bağırsaklarda uzun sure kaldığından tok tutar. Yumurta besin değeri yüksek, enerji değeri çok düşük olup (75-80 kalori) tokluk hissi yarattığı halde, fazla kalori yüklemez.
Yumurta Sarısı
Yumurta sarısı yumurtanın en besleyici ve kuru maddesi en yüksek kısmıdır. Lesitinin varlığı yumurtanın kan yapıcı özellik sağlamaktadır. Yumurta sarısının rengi; genotip, yaş, yemdeki lisin düzeyi, yetiştirme sistemi, yağlar, antioksidanlar, vitamin A ve kalsiyum tüketiminden etkilenmektedir. Yumurta sarısının renginin koyu ya da açık olması yumurtanın besin değeri üzerine herhangi bir etkisi yoktur.
Yumurtanın büyüklüğü
Yumurtanın büyüklüğü, genetik yapıya, yumurtlama devresi, tüy dökümünün etkisi, yumurtlama döngüsü, yemin bileşimi, ve çevre koşullarına bağlı olarak değişir. Sıcak havalarda yumurtalarda küçülme gözlenir. Yumurtlama devresi başlangıcında ise yumurtalar daha ufaktır. Tüy dökümünden sonraki ikinci verim döneminde yumurtalar irileşir. Yemin protein ve linoleik asit kapsamı yumurta büyüklüğü üzerine etki eder.
Protein
Yumurta proteinin biyolojik değeri tamdır (%94). Bu nedenle uzmanlar yumurtayı diğer gıda maddelerindeki protein kalitesini ölçmek için standart bir değer olarak kullanırlar. 60 gr ağırlığında ki yumurta ile insanın günlük hayvansal orjinli protein gereksiniminin ¼’ini karşılanmış olur.
Bir tavuk kaç yumurta verir?
Günümüz ticari hibrit tavukları yılda yaklaşık olarak 300 yumurta verir.
Yumurtanın tazeliği
Yumurtanın kalitesi kırılarak ve iç kalite özelliklerine bakılarak anlaşılır. Kırmadan yapılacak en iyi test yumurtayı kaynamış suya koymaktır. Eğer yumurta batıyorsa taze, yüzüyorsa bayat olabilir.
Çiğ yumurta tüketimi
Çiğ yumurta tüketiminde ciddi sağlık riskleri bulunur. Çünkü salmonella bakterileri sıcaklıkla birlikte önemli oranda etkinliklerini kaybederler, yumurtalar tüketimden önce pişirilmelidir.
Yumurta depolamanın en iyi yolu nedir?
Yumurta oda sıcaklığında 7 gün, buzdolabında ise 1 ay süre ile sağlıklı bir şekilde muhafaza edilebilir. Yumurtanın yüksek kalitede stabilizasyonunda en basit depolama yolu, satın alındıktan hemen sonra orijinal kartonunda buzdolabında saklamaktır. Karton su kayıplarını ve yumurta tadını diğer gıdalardan koku çekmesine engel olacak şekilde korumaktadır. Buzdolabında özellikle yumurtalar için tasarlanmış bölümlere yumurtaları koymak tavsiye edilmemektedir. Zira yumurtalar buralara konduğunda, yumurtaların zarar görmesi adına riskler taşımaktadır. Yumurta kabuğu yüzeyinde yaklaşık 17 bin gözenek bulunmaktadır ve bu gözenekler içerisinden yumurta, koku ve tat çekebilmektedir. Bu nedenle yumurtaların karton ya da kutu içerisinde saklanması onları taze tutar.
Yumurta akında tel tel veya kılçık gibi beyaz parça
Bu yumurta akının normal içeriğidir ve şalaza olarak adlandırılır. Şalazanın bileşiminde protein ve antibiyotik yapılı lisozim maddesi bulunur. lisozim yumurta içine giren bakterilerin parçalanarak yumurtanın bozulmasını önler.
Kaç tane yumurta yiyebilirim ?
Günde şu kadar yumurta yiyebilirsiniz diyemeyiz. Ancak her gün bir yumurta yemenizi önerebiliriz. Yiyebileceğiniz yumurta sayısı sağlık durumunuza, gıda tüketim tercihlerinize ve hayat standardınıza bağlıdır.
Kırık yumurta tüketimi
Kırık yumurtalar her zaman salmonealla ya da diğer zararlı mikroorganizmalar tarafından kontaminasyon (mikroorganizma bulaşımı) riski taşır. Bu yumurtalar tercihe bağlı olarak derhal kullanılmalıdır.
Çift sarılı yumurtaların tüketilmesi
Çift sarılı yumurtalar genelde genç tavuklar tarafından meydana getirilir. Üreme sistemlerinin olgunlaşmasıyla birlikte ovulasyon (yumurtlama) hızlı meydana gelmekte ve foliküllerde birlikte olgunlaşan iki yumurtanın infindubuluma (yumurta kanalı) birlikte gelmesi sonucu oluşmaktadır. Bu durum, iki yumurta sarısının kombine bir şekilde tek yumurta kabuğunda oluşumuna neden olmaktadır. 3 ya da 4 sarılı yumurtalar ise pek nadiren görülür.
Temizlik
Zemine düşen yumurtalar, tuz dökülerek kolayca temizlenebilir.